Nếu "Tao đàn nhị thập bát tú" có vua Lê Thánh Tông làm nguyên soái, thì Chiêu Anh Các có Mạc Thiên Tích là minh chủ

Miền đất Pê-am (tiếng Khmer, có nghĩa là: Vàm, cửa sông) cho đến cuối thế kỷ XVII vẫn đang còn là một vùng hoang vu, thưa vắng ở bên dòng sông Ten (Tà Ten, tiếng Khmer, nghĩa là: Sông Ten).

 Những người làm hoa cho đất: Xướng họa thi ca ở Chiêu Anh Các 第1张

Một trong những cảng thuyền thuộc TP Hà Tiên ngày nay. (Ảnh: DUY CƯỜNG)

Từ 10 bài thơ vịnh cảnh Hà Tiên

Từ năm 1649, nhờ Mạc Cửu - gốc người Minh Hương, quê ở Lôi Châu - Quảng Đông, lấy vợ người Việt là Bùi Thị Lẫm, quê ở dinh Trấn Biên, Đồng Nai - tìm đến khai phá, mới dần dà mà trở nên phồn thịnh.

Mạc Cửu, nương theo truyền thuyết dân gian, nói rằng: Dòng sông Ten là nơi có tiên đến tắm, lại nhân tên sông là Tà Ten, mới/bèn đổi tên gọi (địa danh) của miền đất Pê-am thành: Hà Tiên, với nghĩa tiếng Hán Việt là Sông Tiên, hoặc tiên (tắm ở trong) sông.